โรคผิวหนังอักเสบ (Eczema) หรือที่เรียกว่า ผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง เป็นภาวะที่ผิวหนังเกิดการอักเสบ ระคายเคือง และมีอาการแห้ง คัน และเกิดผื่นแดงขึ้น โดยมักเป็นโรคที่เกิดขึ้นอย่างเรื้อรังและเป็น ๆ หาย ๆ ผู้ป่วยที่มีผิวแพ้ง่ายหรือมีประวัติภูมิแพ้ทางพันธุกรรมมักมีความเสี่ยงที่จะเกิดโรคนี้มากขึ้น
สาเหตุของโรคผิวหนังอักเสบ : สาเหตุของโรคผิวหนังอักเสบยังไม่สามารถระบุได้ชัดเจน แต่เชื่อว่าเกิดจากหลายปัจจัยรวมกัน เช่น
- ปัจจัยทางพันธุกรรม: ผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นโรคภูมิแพ้ เช่น โรคหืด (asthma) หรือภูมิแพ้จมูก (allergic rhinitis) มีโอกาสเสี่ยงต่อการเป็นผื่นภูมิแพ้ผิวหนังมากขึ้น
- ปัจจัยทางสิ่งแวดล้อม: สิ่งกระตุ้นจากภายนอก เช่น มลพิษ ความชื้นต่ำ อากาศเย็น การสัมผัสสารเคมี หรือสารระคายเคืองต่าง ๆ อาจกระตุ้นให้เกิดผื่นแพ้ได้
- ระบบภูมิคุ้มกันผิดปกติ: ระบบภูมิคุ้มกันของผู้ป่วยโรคผิวหนังอักเสบจะตอบสนองไวเกินไป ทำให้เกิดการอักเสบและคัน
- การบกพร่องของเกราะป้องกันผิวหนัง: ผิวหนังของผู้ที่เป็นโรคนี้มักจะขาดความสามารถในการกักเก็บน้ำ ทำให้ผิวแห้งง่ายและระคายเคืองต่อสารระคายเคืองภายนอก
อาการของโรคผิวหนังอักเสบ
- ผิวแห้ง แตก และลอก
- ผื่นแดง
- อาการคันรุนแรง โดยเฉพาะในช่วงกลางคืน
- ตุ่มน้ำเล็ก ๆ ที่เมื่อเกาแล้วอาจแตกออกและเกิดการติดเชื้อ
- ผิวหนังหนาหรือมีลักษณะเป็นหนังช้างจากการเกาซ้ำๆ
บริเวณที่มักเกิดผื่น
- เด็กเล็ก: บริเวณใบหน้า หนังศีรษะ และข้อพับแขนขา
- ผู้ใหญ่: บริเวณข้อพับ แขน ขา และลำตัว
การดูแลและรักษาโรคผิวหนังอักเสบ
- การให้ความชุ่มชื้นแก่ผิว : การทาครีมบำรุงผิวเป็นประจำช่วยลดอาการแห้งและคัน
- หลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้น : หลีกเลี่ยงการสัมผัสสารเคมีที่อาจก่อให้เกิดการระคายเคือง หรืออาหารที่ก่อให้เกิดการแพ้
- การใช้ยา:
- ยาทาสเตียรอยด์ : ลดการอักเสบและคัน แต่ต้องใช้ภายใต้การควบคุมของแพทย์
- ยาต้านฮิสตามีน : ช่วยลดอาการคัน โดยเฉพาะในช่วงกลางคืน
- ยาทาแบบไม่มีสเตียรอยด์ : ช่วยลดการอักเสบสำหรับผู้ที่ไม่สามารถใช้สเตียรอยด์ได้
- รักษาด้วยแสง: ในบางกรณีแพทย์อาจแนะนำการใช้แสงอัลตราไวโอเลต (UV) ในการรักษา
- การปรับพฤติกรรม: หลีกเลี่ยงการเกาผิว เพื่อป้องกันการอักเสบหรือการติดเชื้อ
การป้องกันการเกิดผื่นซ้ำ
- รักษาความชุ่มชื้นให้กับผิวเสมอ
- หลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์ที่มีสารเคมีหรือสารกันเสียที่อาจก่อให้เกิดการแพ้
- สวมใส่เสื้อผ้าที่ระบายอากาศได้ดีและไม่รัดแน่น
- หลีกเลี่ยงการอาบน้ำร้อนจัด